Ouderschapsplan

Wanneer u gaat scheiden en samen ouderlijk gezag hebt over de kinderen, is het verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. Het ouderschapsplan moet moet bij de Rechtbank ingediend worden samen met het verzoekschrift tot scheiding. Ook van samenwonende ouders die gezamenlijk gezag hebben over hun kinderen wordt verwacht dat zij een ouderschapsplan opstellen. Hoewel er geen sancties tegenover staan wanneer dit in dit geval niet gebeurt, is er bij de rechter alsnog een ouderschapsplan vereist wanneer er tussen de samenwoners een geschil ontstaat over de kinderen. In dit geval loopt de procedure ook niet via de Rechtbank, maar speelt de mediator hierin vaak een belangrijke rol.

Een ouderschapsplan opstellen

In het ouderschapsplan wordt er vanuit gegaan dat beide ouders na de scheiding gezamenlijk verantwoordelijk blijven voor de kinderen. Het is belangrijk om hierin goede en te controleren afspraken te maken, zodat problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden. Bij het opstellen van een ouderschapsplan moeten ten minste afspraken gemaakt zijn over:

• co-ouderschap en omgangsregeling, dus de verdeling van de zorg en opvoedingstaken
• informatie en consultatie, dus de manier waarop de ouders elkaar voorzien van informatie en met elkaar overleggen
• kinderalimentatie: de verdeling van de kosten van de opvoeding en verzorging van minderjarige kinderen.

Aandachtspunten bij het opstellen van een ouderschapsplan

Er zijn nog andere zaken die vermeld kunnen worden in het ouderschapsplan. Hoe duidelijker de afspraken in het ouderschapsplan gemaakt zijn, des te beter het ook zal verlopen. Denk bijvoorbeeld aan afspraken over:

• de dagelijkse zorg voor de kinderen zoals de zorg voor het eten en drinken, afspraken over wie de kinderen haalt en brengt naar school en buitenschoolse activiteiten en wat de huisregels zijn.
• wie er verantwoordelijk is voor de medische zorg van de kinderen
• hoe vakanties en bijzondere dagen zoals feestdagen en verjaardagen verdeeld worden
• hoe de financiën geregeld worden, denk hierbij aan het beheer van de kinderspaarrekeningen en de alimentatie van de niet-verzorgende ouder
• hoe er tussen beide ouders gecommuniceerd dient te worden.

Waar u nog meer aan kunt denken

In een ouderschapsplan kan nog veel meer opgesteld worden dan alleen de basisafspraken. Het is niet alleen belangrijk om hier goed over na te denken voor het ouderschapsplan, maar ook zodat u weet hoe u het co-ouderschap voor zich ziet. Zo kunt u bij het opstellen van een ouderschapsplan ook denken aan de volgende zaken:

• de eventuele verhuizing van een van de ouders
• het gebruik van de achternamen van de kinderen
• afspraken over eventuele huisdieren
• afspraken over lichamelijke verzorging van de kinderen (denk aan piercings en tatoeages)
• afspraken over de situatie die ontstaat wanneer een van de ouders overlijdt
• de rol van eventuele nieuwe partners

Kinderen betrekken bij het opstellen van een ouderschapsplan

Het is belangrijk dat u uw kinderen betrekt bij het opstellen van het ouderschapsplan. De mate waarin dit mogelijk is, is natuurlijk wel afhankelijk van de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van het kind. In het ouderschapsplan moet duidelijk naar voren komen op welke manier met de kinderen over de gemaakte afspraak is overlegd. Gebeurt dit onvoldoende, dan kan de rechter besluiten om de procedure aan te houden totdat dit overleg alsnog heeft plaatsgevonden. Er heerst daarnaast een misverstand over de situatie met kinderen vanaf 12 jaar. Een kind van 12 jaar mag niet zelf kiezen bij welke ouder hij of zij het hoofdverblijf heeft. Naast dat het niet goed is om het kind met deze keuze te belasten, heeft een kind van 12 enkel het recht om gehoord te worden, niet om te beslissen.

Hulp van een mediator voor het ouderschapsplan

Komt u er samen niet uit? Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding met een eenzijdig opgesteld ouderschapsplan wordt meestal niet ontvankelijk verklaard door de rechter. De rechter kan daarom bepalen dat de ouders eerst met een mediator gezamenlijk een ouderschapsplan moeten opstellen. Naast dat de rechter kan bepalen dat u samen met een mediator het ouderschapsplan moet opstellen, kan de rechter ook advies vragen aan de Raad voor de Kinderbescherming. Aan de hand van dit advies zal de rechter dan een beslissing nemen, waarbij de rechter soms zelf besluit een ouderschapsplan op te stellen.